31 Ekim 2011 Pazartesi

ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI İLE İLGİLİ İSTATİSTİKÎ VERİLER

Zeytin Üreten Ülkeler:
Dünyada 37 ülkede ekonomik anlamda zeytin üretimi yapılmaktadır. 9.8 milyon hektar dünya zeytin üretimini alanlarının % 95’i Akdeniz bölgesinde yer aldığı görülmektedir.  Yaklaşık 13 milyon ton olan dünya dane zeytin üretiminin ülkelere göre dağılımı aşağıdaki gibidir. Türkiye, ortalama 1 milyon tonu aşan dane zeytin üretimiyle 4. sırada yer almaktadır.(Kaynak: www.zae.gov.tr)
İspanya        : % 26
İtalya            : % 23
Yunanistan    : % 15
Türkiye          : % 9
Tunus            : % 8
Fas                : % 5
Diğerleri         : % 14

Zeytinyağı Üreten Ülkeler :
Dünya zeytinyağı üretimi dört yıllık dönemde(1996–1997/1999–2000) ortalama 2.458.900 tondur. Üretimin % 75’i AB ülkeleri tarafından gerçekleştirilmektedir. Zeytin üreten ülkeler ve oranları aşağıdadır.
İspanya        : % 33
İtalya            : % 23
Yunanistan    : % 17
Tunus            : % 8
Türkiye          : % 5
Diğerleri         : % 14
(Kaynak: www.zae.gov.tr) 

Zeytinyağı İhraç Eden Ülkeler:
Üretimin büyük kısmı(% 82) üretici ülkelerde tüketilmekte, % 18’i ihraç edilmektedir.
AB Ülkeleri(İspanya+İtalya+Yunanistan)    : % 54
Tunus                    : % 29
Türkiye                  : % 10
Diğerleri                 : %   7 
(Kaynak: www.zae.gov.tr)

Zeytinyağı Tüketen Ülkeler: 
İtalya                : % 32
İspanya            : % 21
Yunanistan       : % 9
ABD                  : % 7
Suriye               : % 4
Diğerleri            : % 27
(Kaynak: FAO)

1997-1998 YILLARINDA KİŞİ BAŞINA ORTALAMA ZEYTİNYAĞI TÜKETİMİ
Ülke                       Kg/Kişi-Yıl)
Yunanistan            17.95
İtalya                    12.40
İspanya                11.40
Libya                       5.80
Suriye                     5.60
Tunus                     4.95
Portekiz                  4.20
Ürdün                     3.95
Türkiye                   0.95
(Kaynak: FAO)

1997-1998 YILLARINDA SOFRALIK ZEYTİN İTHAL EDEN ÜLKELER
Ülke                       (Kg/Kişi-Yıl)
ABD                      : % 19   
İtalya                   : % 17
Fransa                 : % 13
Brezilya                : % 12
Almanya               : % 6
Diğerleri               : % 33
(Kaynak: FAO)

DÜNYA SOFRALIK ZEYTİN TİCARETİ
Dünya sofralık zeytin ticareti, 1996–1997/1999–2000 döneminde ortalama 1.181.800 tondur.  Aynı dönem itibarıyla üretimin % 42’si AB ülkelerinde gerçekleşmektedir. Sofralık zeytin üretiminde AB ülkelerinin payı zeytinyağından daha azdır. Dünya sofralık üretiminin dağılımı şu şekildedir:
İspanya        : % 28
Türkiye         : % 14
ABD              : % 9
Fas               : % 8
Diğerleri        : % 31
Görüldüğü gibi Türkiye sofralık zeytin üretiminde ikinci, siyah zeytin üretiminde ise birinci durumdadır.
(Kaynak: www.zae.gov.tr)

1996-2000 DÖNEMİNDE SOFRALIK ZEYTİN İHRAÇ EDEN ÜLKELER
İspanya            : % 37
Fas                    : % 21
Yunanistan        : % 10
Türkiye              : % 9
Diğerleri             : % 23
(Kaynak: www.zae.gov.tr)

TÜRKİYE’DE SOFRALIK ZEYTİN ÜRETİMİ VE TÜKETİMİ
Ülkemizde üretilen sofralık zeytinin % 16’sı ihraç edilirken kalan kısmı yurt içinde tüketilmektedir. Yurt içi üretimimizin % 88’ini siyah, % 7’sini yeşil ve  % 5’ini rengi dönük zeytin tipleri oluşturmaktadır. (www.zae.gov.tr)

TÜRKİYE’NİN ZEYTİNYAĞI ÜRETİMİ
Dönemler                  Türkiye’nin Dünya Zeytinyağı    Türkiye’nin Zeytinyağı Üretiminin
                                   Üretimindeki Payı(%)                 Zeytin Üretimine Oranı(%) 
1961-1969                            7.9                                              17.5
1970-1979                            7.3                                              16.4
1980-1989                            5.0                                              10.6
1990-1999                            4.4                                                9.1
(Kaynak: FAO)

TÜRKİYE’DE KİŞİ BAŞINA ZEYTİNYAĞI TÜKETİMİ
Dönemler                  Kg/Kişi-Yıl
1961-1969                  2.86     
1970-1979                  2.44
1980-1989                  1.32
1990-1998                  0.97
Kaynaklar: FAO 2000 Yılı İstatistikleri- DİE 1998 Tarım İstatistikleri

TÜRKİYE’DE ZEYTİN ÜRETİMİ
Toplam 81 ilimizin % 45’inde (36 il) zeytin üretimine rastlanmaktadır. 595 bin hektar olan Türkiye zeytin alanları, toplam tarım alanlarının % 2’sini, bağ ve bahçe alanlarının ise % 22’sini oluşturmaktadır. Zeytinliklerin yaklaşık % 75’i dağlık kır arazilerde olup ancak % 8’i sulanmaktadır. Sulanan zeytinliklerin çoğunda sofralık üretim hakimdir.
2000 yılı itibarıyla 1.800.000ton olan dane zeytin üretiminin % 71’i Ege Bölgesinde üretilmektedir. Bunun % 55’i sırasıyla Aydın (%24), Balıkesir(% 17) ve İzmir(% 14) illerindedir. Ağaç sayısı 135 milyon civarındadır. Türkiye üretiminin % 70,6’sı yağlık, % 29,4’ü sofralık olarak değerlendirilmektedir. (www.zae.gov.tr)



TÜRKİYE ZEYTİNYAĞI SEKTÖRÜ
Türkiye çeşitli ölçeklerde olmak üzere850 civarında zeytinyağı fabrikasının bulunduğu, üretim kapasitelerinin 270 bin tonu aştığı tahmin edilmektedir. Zeytin üretimindeki peryodisite nedeniyle çok ürün yıllarında kapasite yetersizliği, az ürün yıllarında ise atıl kapasite ortaya çıkmaktadır. Genelde kapasite kullanımı% 50 civarındadır. Türkiye mevcut tüketim ve ticaret dengesine göre gerek zeytinyağı gerekse sofralık zeytin üretiminde kendine yeterli durumdadır.

Türkiye Zeytinyağı Ticareti(1.000 ton, ortalama)

Yıllar              Üretim    İthalat    Tüketim    İhracat
1980-1984    101.0       5.4         73.3         34.0
1985-1989      74.0       4.1         54.3         24.7
1990-1994      80.8       0.3         52.8         18.0
1995-1999    104.0       0.6         73.7         39.4
2000-2001    175.0       0.0         72.5         92.0
2001-2002      65.0       0.0         55.0         28.0

Kaynak: www.zae.gov.tr


TÜRKİYE SOFRALIK ZEYTİN SEKTÖRÜ
Ülkemiz zeytin üretiminde dünyada ilk sıralarda yer almasına rağmen ihracatta arzu edilen düzeyde değildir. Bunu sağlamak için, dış Pazar taleplerine uygun üretim yapabilecek, yüksek kapasiteli(en az 1000 ton) modern, mekanizasyona dayalı, rantabl entegre kurulması teşvik edilmelidir.

Türkiye sofralık zeytin ticareti(1.000 ton, ortalama)

Yıllar               Üretim    İthalat    Tüketim    İhracat
1980-1984    116.0        0.0         112.1       6.8
1985-1989    104.0        0.0         100.7       6.0
1990-1994    128.0        0.0         104.4     15.4
1995-1999    151.4        0.0         133.4     25.0
2000-2001    224.0        0.0          125.0    32.0
2001-2002    75.0          0.0          100.0    25.0

Kaynak: www.zae.gov.tr


Hiç yorum yok: